Garść myśli o rozeznawaniu woli Bożej
Prawdopodobnie każdy świadomy chrześcijanin zastanawiał się kiedyś, jaka jest Boża wola dla jego życia. Wierzymy, że nasz Ojciec w niebie nie tylko nas kocha, ale też zna naszą przyszłość i ma nad nią pełną kontrolę. Trudno się zatem dziwić, że chcielibyśmy poznać jego plan dla naszego życia. O ileż prostsze byłoby wszystko, gdybyśmy wiedzieli dokładnie, co powinniśmy robić! Któż nie chciałby zrzucić ze swoich ramion brzemienia dokonywania trudnych wyborów i zdać się na nieomylne prowadzenie Bożej ręki. Wszyscy odczuwamy czasem niepokój odnośnie do przyszłości. Ciąży nam świadomość, że będziemy musieli żyć z konsekwencjami swoich decyzji, których często nie potrafimy przewidzieć. Byłoby nam łatwiej stawić czoła niepewności, gdybyśmy mieli gwarancję od Boga, że dokonujemy najlepszych z jego punktu widzenia wyborów.
Jednak czy możemy poznać Bożą wolę dla naszego życia? Czy powinniśmy prosić Boga, żeby nam ją objawił? W tym wpisie chciałbym podzielić się garścią przemyśleń na ten temat.
Wola objawiona i ukryta
Teologowie rozróżniają pomiędzy Bożą wolą objawioną i ukrytą. Pan Bóg zna całą przyszłość i wszystko jest częścią jego planu. Myśliciele chrześcijańscy spierają się, jak dokładnie Boża suwerenność łączy się z naszą ludzką wolnością i odpowiedzialnością, ale z całą pewnością nawet nasze grzeszne wybory nie wymykają się Bożemu planowi. Apostoł Paweł nazywa Boga „tym, który wszystkim kieruje według zamysłu swojej woli” (Ef 1:11)1. Boża wola rozumiana jako jego plan dla historii świata, który nieomylnie się wypełni, jest jednak właśnie wolą ukrytą. Nikt z nas nie ma bezpośredniego wglądu w umysł naszego Stwórcy.
Kiedy Bóg odnowił przymierze z Izraelitami na równinie Moabu, kazał Mojżeszowi powiedzieć do nich:
To, co zakryte, należy do PANA, naszego Boga, a co jest objawione, do nas i do naszych synów na wieki, abyśmy spełniali wszystkie słowa tego Prawa. (Pwt 29:28)
Bóg nie objawił swojemu ludowi wszystkich swoich planów. Duża część jego woli pozostaje przed nami zakryta. Objawił nam jednak wszystko, co jest nam potrzebne, żebyśmy mogli zostać zbawieni oraz żyć jako ludzie mający z nim relację. Boża objawiona wola, która jest w pełni wystarczająca do tego, żebyśmy mogli przeżyć nasze życie chrześcijańskie, jest zawarta na kartach Pisma Świętego. Pisze o tym apostoł Paweł:
Całe Pismo jest natchnione przez Boga i pożyteczne do nauczania, przekonywania, upominania, do wychowywania w sprawiedliwości, aby człowiek Boży był doskonały, przygotowany do czynienia wszelkiego dobra. (2 Tm 3:16–17)
Absolutnie możemy zatem poznać Bożą objawioną wolę dla naszego życia. Możemy to zrobić czytając i poznając lepiej Pismo Święte. Słowo Boże zawiera wszelką wiedzę, która jest nam niezbędna do tego, żeby poznać Pana Jezusa i przeżyć nasze życie na chwałę Bożą.
Boża wola w naszym życiu
Przypuszczam jednak, że taka odpowiedź pozostawia wielu chrześcijan z uczuciem niedosytu. Owszem, wszyscy się zgodzimy, że Pismo objawia Bożą wolę dla życia każdego człowieka. Pan Bóg chce, żeby wszyscy ludzie poznali Jezusa Chrystusa i doświadczyli daru zbawienia. Nasz Stwórca wzywa też wszystkich chrześcijan do tego, żeby stawali się coraz bardziej podobni do Chrystusa w procesie uświęcenia. Ale byłoby dobrze wiedzieć coś więcej o tym, co jest Bożą wolą dla mnie konkretnie. Czy Bóg powołuje mnie do bycia singlem, czy do wejścia w związek małżeński? A jeżeli do wejścia w związek małżeński, to z kim? Czy Pan Bóg powołuje mnie do służby i jeżeli tak, to do jakiej? Na jakie studia powinienem pójść? Jaki zawód wybrać? Gdzie zamieszkać?
Myślę, że warto zacząć od powiedzenia sobie szczerze, że Pan Bóg nie obiecał nam, że udzieli nam szczegółowych odpowiedzi na wszystkie tego rodzaju pytania. Jako ludzie zostaliśmy obdarowani możliwością podejmowania wolnych wyborów. Oczywiście powinniśmy poruszać się w ramach wyznaczonych przez Bożą objawioną wolę, ale wewnątrz nich mamy wolność kształtowania swojego życia. Bardzo dobrze, że tak jest! Życie miałoby zdecydowanie mniej uroku, gdybyśmy w każdej chwili musieli krok po kroku realizować szczegółowe instrukcje.
Nie znaczy to jednak, że Boże wskazówki ograniczają się do rozgraniczenia między moralnym dobrem i złem. Bóg dał nam także mądrość. Mądrość to umiejętność podejmowania dobrych wyborów życiowych w oparciu o swoją wiedzę o świecie i doświadczenie. Pismo Święte zawiera całą grupę ksiąg, którą nazywamy literaturą mądrościową: Księgę Przysłów, Księgę Koheleta (Kaznodziei Salomona), Księgę Hioba, Psalmy i Pieśń nad Pieśniami. Księgi te celebrują mądrość, która potrafi odnaleźć właściwą drogę postępowania także w nieoczywistych sytuacjach. Przykładem tego może być pozornie paradoksalna rada, którą znajdziemy w Księdze Przysłów:
Nie odpowiadaj głupiemu według jego głupoty, abyś nie stał się do niego podobny. Odpowiadaj głupiemu według jego głupoty, aby nie uznał się za mądrego. (Prz 26:4–5)
Pierwszy werset zaleca, żeby unikać wdawać się w spory z ludźmi głupimi, bo wdając się w spory z takimi ludźmi sami się ośmieszamy. Drugi werset pokazuje jednak, że ta ogólna zasada nie zawsze znajduje zastosowanie. Czasem lepiej jest jednak odpowiedzieć głupcowi, żeby pokazać jemu i innym ludziom, że nie ma racji. Jak zdecydować, co będzie lepsze w określonej sytuacji? Do tego potrzebujemy mądrości.
Podchodzimy więc do naszych życiowych dylematów zbrojni w Boże ogólne objawienie oraz daną nam przez Boga mądrość. Ale jeśli naprawdę żyjemy wiarą, to doświadczamy osobistej relacji z Chrystusem. Apostoł Paweł mówi o chrześcijanach, że są tymi, „którzy dają się prowadzić Duchowi Boga” (Rz 8:14). Jest czymś zupełnie naturalnym, że tak jak przychodziliśmy do naszych ziemskich rodziców po radę i pomoc, tak będziemy też przychodzić po radę i pomoc do naszego Ojca w niebie. Możemy, a nawet powinniśmy powierzać Bogu w modlitwie nasze wybory i dylematy. Powinniśmy prosić o mądrość i prowadzenie, co powinniśmy zrobić, zwłaszcza w ważnych sprawach. Jakiego rodzaju odpowiedzi możemy się spodziewać?
Przede wszystkim musimy zaakceptować, że nie mamy nad tym żadnej kontroli. C. S. Lewis pięknie to ujął, kiedy napisał, że Aslan nie jest oswojonym lwem. Podobnie Bóg odpowiada po swojemu, kiedy chce i jak zechce. Czasem może odpowiedzieć na nasze modlitwy od razu, a czasem kazać nam długo czekać. Czasem Bóg odpowiada poprzez ogólną opatrzność. Tak kieruje wydarzeniami w naszym życiu, że odpowiedź na zadane pytanie staje się jasna. Czasem odpowiada posyłając do drugiego człowieka, który udzieli nam mądrej rady. Czasem wskazuje odpowiedź przez swoje Słowo, pomagając nam lepiej zrozumieć, jak ono odnosi się do naszego dylematu. Myślę, że Bóg czasem posługuje się też naszymi stanami emocjonalnymi. Może być tak, że nasz niepokój względem jakiegoś wyboru jest spowodowany tym, że Bóg nas przed nim przestrzega. Nie powinniśmy jednak też wszystkich naszych stanów emocjonalnych przypisywać Bożej inspiracji. Nasze emocje są przede wszystkim naszą własną reakcją na rzeczywistość i często nie kryje się za nimi duchowe znaczenie.
Czy Bóg może przemawiać do nas bezpośrednio? Czy zsyła sny i wizje? Pismo Święte pokazuje przykłady tego, jak w przeszłości Pan Bóg czasem przemawiał do ludzi w taki nadnaturalny sposób. Pamiętajmy jednak, że to Pan Bóg decyduje, czy i kiedy w ten sposób zwrócić się do człowieka. Tego rodzaju bezpośrednie objawienia są na kartach Pisma Świętego wyjątkowymi sytuacjami — normą jest życie w oparciu o powszechnie dostępne objawienie dla całego ludu Bożego. Myślę, że nierozsądne byłoby żyć w oczekiwaniu, że Pan Bóg będzie do nas mówił w sposób ponadnaturalny.
Wracając do pytania, od którego zaczęliśmy: czy możemy poznać Bożą wolę dla naszego życia? Możemy poznać Bożą wolę objawioną nam wszystkim w Piśmie Świętym. Boża ukryta wola pozostaje, cóż, ukryta, ale to nie znaczy, że nie powinniśmy przychodzić do Boga z naszymi dylematami w modlitwie! Bóg prowadzi nas na różne sposoby: przez opatrzność, Słowo, mądrość, innych ludzi.
